Mevsim normallerinin 3 ile 7 derece üzerinde seyredeceÄŸi hava sıcaklıklarının 7 derecenin üzerine çıkması durumunda, güneÅŸ çarpması, ısı krampları, ısı yorgunluÄŸu gibi olumsuzluklar ortaya çıkabiliyor.
Sonuçları ve ilk yardım önerileri
Isı kramplarında, genellikle bacak ve karın kaslarında aÄŸrılı spazmlar görülüyor. Aşırı terlemenin de ortaya çıktığı bu durumda, kramp giren kaslara sert basınç uygulanması veya spazmı hafifletmek için hafif masaj yapılması öneriliyor. Yudum yudum su verilmesi gerekiyor. Isı yorgunluÄŸu da aşırı terleme, zafiyet, soÄŸuk, soluk ve yapışkan deriye yol açabiliyor. Halsizlik ve kusma, hafif ÅŸokun da görülebileceÄŸi bu durumlarda, maruz kalan kiÅŸinin güneÅŸli ortamdan alınması, kıyafetleri çıkarılarak yatırılması, serin ıslak bez uygulanması tavsiye ediliyor. Klimalı bir odaya alınması, yudum yudum su verilmesi, kusmanın görülmesi ve devam etmesi durumunda en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna götürülmesi isteniyor.
Isı ya da güneÅŸ çarpması ise sıcak kuru deri, hızlı ve kuvvetli nabız,ÅŸuur kaybı, muhtemel beyin hasarı veya ölüme kadar ciddi saÄŸlık sorunlarına neden olabiliyor. Tıbbi yönden aciliyeti olan önemli bir olay ÅŸeklinde belirtilen bu tür durumlarda, kesinlikle yardım alınması, hastanın acilen hastaneye kaldırılması gerekiyor. Gecikme, ölümle sonuçlanabiliyor. Isı çarpmasına uÄŸrayan kiÅŸinin daha serin bir ortama alınması, soÄŸuk duÅŸ veya ıslak bezle vücut sıcaklığının düÅŸürülmesi, sıvı verilmemesi öneriliyor.
Yüksek sıcaklık yaÅŸa göre farklı etkiliyor
Meteoroloji'ye göre, insan vücudu ısıyı, kan dolaşımı oran ve miktarını deÄŸiÅŸtirerek, deri ve ter bezleri ile su kaybederek ve vücut sıcaklığı 37 derecenin üzerine çıktığında solunumdaki artışla dağıtır.
Kalp, daha fazla kan pompalamaya baÅŸlar, kan damarları artan kan akışını düzenlemek için geniÅŸler ve çok ince kılcal damarlar yığınları derinin üst tabakalarına doÄŸru sokularak iÅŸleme baÅŸlar. Vücut kanı deri yüzeyine yakın olarak dolaşır ve fazla ısı daha serin olan atmosfere atılır. Aynı zamanda su, deri içerisinden ter olarak dışarı verilir. Deri, vücut ısısını yayma fonksiyonunun yüzde 90'ını saÄŸlar.
Yüksek sıcaklık ve yüksek nispi nem koÅŸulları altında vücut, 37 dereceyi korumak için gerekli her ÅŸeyi yapar. Kalp, geniÅŸleÅŸmiÅŸ dolaşım damarlarına fazla miktarda kan pompalar, ter gözenekleri sodyum ve klor gibi önemli çözülmemiÅŸ kimyasalları içeren sıvıyı derinin yüzeyine bırakır.
AraÅŸtırmalar tüm koÅŸulların aynı olması durumunda ısı kaynaklı rahatsızlıkların ÅŸiddetinin yaÅŸ ile artma eÄŸiliminde olduÄŸunu gösteriyor. ÖrneÄŸin, 17 yaşındaki bir kimsede ısı krampı (kasılması) ÅŸeklinde görülen etki, 40 yaşındaki bir kimsede ısı yorgunluÄŸu (bitkinliÄŸi), 60 yaşın üzerindeki bir kimsede ise ısı/güneÅŸ çarpması ÅŸeklinde etki yapabilir.